OVER DE FAMILIE AKKER
 |
| Fokke Akker en Hinke Akker-Visser (familiefoto) |
Bij het samenstellen van deze pagina ben ik uitgegaan van de stamreeks van Halbe Akker.
De familie Akker is door de eeuwen heen een protestantse familie geweest die zijn werk vond in het veen.
Een veenarbeider leidde over het algemeen een armoedig bestaan. De meeste veenarbeiders woonden in eerst vooral in plaggenhutten, alhoewel ook gewoond werd in stenen huizen door vaste arbeiders. Toch kan uit onderzoek worden geconcludeerd dat deze mensen over het algemeen goed te eten hadden.
Of een gezin veel te besteden had was ook afhankelijk van het drankgebruik. Het loon dat arbeiders ontvingen van de veenboer noemde men "jenevergeld". Er wordt niet voor niets gezegd dat "het veen is gegraven met schop en jenever".
Kinderen gingen al jong mee om te werken en als een van de ouders overleed konden de soms bij de baas opgebouwde schulden niet meer betaald worden, wat ontslag tot gevolg had. Werken in het veen was ook werken in de buitenlucht, wat door de arbeiders als positief werd ervaren. Bovendien ging een veenarbeider niet altijd een vast dienstverband aan, maar nam werk aan. Dit bracht ook een gevoel van vrijheid met zich mee.
De naam Akker kwam volgens de Nederlandse Familienamenbank 412 maal voor in 2007. In 1947 waren dat er 238. Vooral in het noord-oosten van het land wonen veel naamdragers.
GENERATIE I
Johannes Kornelis (geboren rond 1710) en Geertje Steffens
De eerste man uit de stamreeks, Johannes Kornelis, is afkomstig uit Ureterp, Gemeente Opsterland in de Provincie Friesland.
Hij trouwde met Geertje Steffens. Johannes en zijn vrouw Geertje kregen in Ureterp in elk geval drie kinderen: Steffen, Jakobje en Trijntje.
Volgens de quotisatiekohieren van 1749 bestaat het gezin van Johannes Cornelis, arbeyder van beroep, uit 2 volwassenen en vijf kinderen. Hij werd aangeslagen voor 16-9-0.
Johannes Kornelis (geboren rond 1710) en Geertje Steffens
De eerste man uit de stamreeks, Johannes Kornelis, is afkomstig uit Ureterp, Gemeente Opsterland in de Provincie Friesland.
Hij trouwde met Geertje Steffens. Johannes en zijn vrouw Geertje kregen in Ureterp in elk geval drie kinderen: Steffen, Jakobje en Trijntje.
Volgens de quotisatiekohieren van 1749 bestaat het gezin van Johannes Cornelis, arbeyder van beroep, uit 2 volwassenen en vijf kinderen. Hij werd aangeslagen voor 16-9-0.
GENERATIE II
Steven Johannes (geboren 1738) en Antje Clases
Steven Johannes trouwde met Antje Clases en hun eerste zoon Klaas Stevens werd geboren in Drachten. Dit is de streek waar Antje vandaan kwam.
Hun tweede zoon Halbe werd in 1768 geboren in Zevenhuizen, Gemeente Leek, een dorp binnen een veenkolonie in de provincie Groningen.
Steven Johannes (geboren 1738) en Antje Clases
Steven Johannes trouwde met Antje Clases en hun eerste zoon Klaas Stevens werd geboren in Drachten. Dit is de streek waar Antje vandaan kwam.
Hun tweede zoon Halbe werd in 1768 geboren in Zevenhuizen, Gemeente Leek, een dorp binnen een veenkolonie in de provincie Groningen.
GENERATIE III
Halbe Stevens Akker (geboren 1768) en Tryntje Dilianus Maans
Halbe Stevens Akker woonde daar met zijn vrouw Tryntje Dilianus Maans en hun gezin op de Zevenhuizen, huis nr. 139 (1823) en nr.132 (in 1827).
Halbe Stevens Akker (geboren 1768) en Tryntje Dilianus Maans
Halbe Stevens Akker woonde daar met zijn vrouw Tryntje Dilianus Maans en hun gezin op de Zevenhuizen, huis nr. 139 (1823) en nr.132 (in 1827).
In deze periode moest ook voor een achternaam worden gekozen. Daarvoor ben ik op zoek gegaan naar de akte van naamsaanneming van de familie Akker. Deze is, volgens de informatie waarover ik nu over beschik, niet meer voorhanden. Dit geldt voor bijna alle akten van naamsaanneming uit de Provincie Groningen.
Zoon Steven Halbes Akker heeft vanaf 1813 in Militaire Dienst gediend bij het 1e Bataljon Jagers, nr. 16. Als handgeld kreeg hij bij indiensttreding het bedrag van 10 gulden.
Zoon Steven Halbes Akker heeft vanaf 1813 in Militaire Dienst gediend bij het 1e Bataljon Jagers, nr. 16. Als handgeld kreeg hij bij indiensttreding het bedrag van 10 gulden.
Misschien heeft de familie door de veenbrand in Zevenhuizen in 1833 besloten wat verderop werk te zoeken en zijn daardoor rond 1850 terechtgekomen in het nabij gelegen veengebied van Haule, Gemeente Ooststellingwerf, provincie Friesland, waar zij een aantal jaren hebben gewoond.
GENERATIE IV
Jacobus Halbes Akker (geboren 1818) en Antje Hiddes de Vries
Het zal opnieuw het werk in het veen zijn geweest, dat de familie Akker heeft doen besluiten om aan het einde van de negentiende eeuw te verhuizen richting Gemeente Borger-Odoorn, provincie Drenthe. Zij woonden daar in Valthermond en later in 2e Exloërmond. Jacobus Akker en Antje de Vries woonden te Exloërmond in huis nr. C400.
Deze verhuizing zal ook beïnvloed zijn door een crisis in de veenkoloniën, die er was rond 1880 tot ongeveer 1900. De lonen werden in die tijd gehalveerd. Duitse arbeiders trokken uit de veengebieden weg en het seizoenswerk werd meer en meer een zaak van Nederlanders. Dit bracht grote werkloosheid en heel erge armoede met zich mee. Rond 1920 was er opnieuw een crisis doordat turf concurrentie kreeg van steenkool als brandstof.
Jacobus Halbes Akker (geboren 1818) en Antje Hiddes de Vries
Het zal opnieuw het werk in het veen zijn geweest, dat de familie Akker heeft doen besluiten om aan het einde van de negentiende eeuw te verhuizen richting Gemeente Borger-Odoorn, provincie Drenthe. Zij woonden daar in Valthermond en later in 2e Exloërmond. Jacobus Akker en Antje de Vries woonden te Exloërmond in huis nr. C400.
Deze verhuizing zal ook beïnvloed zijn door een crisis in de veenkoloniën, die er was rond 1880 tot ongeveer 1900. De lonen werden in die tijd gehalveerd. Duitse arbeiders trokken uit de veengebieden weg en het seizoenswerk werd meer en meer een zaak van Nederlanders. Dit bracht grote werkloosheid en heel erge armoede met zich mee. Rond 1920 was er opnieuw een crisis doordat turf concurrentie kreeg van steenkool als brandstof.
GENERATIE V
Halbe Jacobus Akker (geboren 1865) en Trientje van der Lei
Halbe werd op 27 mei 1893 bij de keuring van de Nationale Militie vrijgesteld van militaire dienst omdat hij lichaamsgebreken had. Waarschijnlijk is dit een beenbreuk geweest.
In het Nieuwsblad van het Noorden lezen we op 9 februari 1910 dat in de avond van 3 januari 1910 Halbe Akker door Berend de B is toegetakeld. Hij is met een mes geslagen en verwond. Er wordt voor Berend de B. een gevangenisstraf van 5 maanden geëist.
Uit de Memorie van Aangifte der Nalatenschap van Halbe Akker, overleden op 8 februari 1927, blijkt dat hij en zijn vrouw Trientje van der Lei een woning bezaten met grond vooraf van plaats 70 aan de zuidkant bij 2e Exloërmond, kadastraal bekend onder de gemeente Odoorn, sectie D, nummer 4979 en 5194 en een stuk grond vooraf van plaats nummer 70 aan de noordkant, kadastraal bekend onder de gemeente Odoorn, sectie D, nummer 3178.
Halbe Akker verdiende een deel van zijn leven de kost als veenboer. Als eigenaar van veengrond had hij personeel in dienst voor het ontginnen van zijn grond.
Antje Akker woonde met haar man Jacob Huizinga op 10 november 1944 in Brunssum, aan de Wieenweg 7.
Halbe Jacobus Akker (geboren 1865) en Trientje van der Lei
Halbe werd op 27 mei 1893 bij de keuring van de Nationale Militie vrijgesteld van militaire dienst omdat hij lichaamsgebreken had. Waarschijnlijk is dit een beenbreuk geweest.
In het Nieuwsblad van het Noorden lezen we op 9 februari 1910 dat in de avond van 3 januari 1910 Halbe Akker door Berend de B is toegetakeld. Hij is met een mes geslagen en verwond. Er wordt voor Berend de B. een gevangenisstraf van 5 maanden geëist.
Uit de Memorie van Aangifte der Nalatenschap van Halbe Akker, overleden op 8 februari 1927, blijkt dat hij en zijn vrouw Trientje van der Lei een woning bezaten met grond vooraf van plaats 70 aan de zuidkant bij 2e Exloërmond, kadastraal bekend onder de gemeente Odoorn, sectie D, nummer 4979 en 5194 en een stuk grond vooraf van plaats nummer 70 aan de noordkant, kadastraal bekend onder de gemeente Odoorn, sectie D, nummer 3178.
Halbe Akker verdiende een deel van zijn leven de kost als veenboer. Als eigenaar van veengrond had hij personeel in dienst voor het ontginnen van zijn grond.
Antje Akker woonde met haar man Jacob Huizinga op 10 november 1944 in Brunssum, aan de Wieenweg 7.
 |
| Familieboekje van Halbe Akker en Trientje van der Lei (bron: A. Akker) |
GENERATIE VI
Fokke Akker (geboren 1898) en Hinke Visser
Fokke Akker was turfschipper van beroep. Hij en zijn vrouw Hinke Visser woonden in eerste instantie met hun gezin op het schip, maar gingen in 1938 wonen in 2e Exloërmond, aan het Zuiderdiep nr. 34.
Fokke en Hinke kregen vier kinderen.
Fokke Akker (geboren 1898) en Hinke Visser
Fokke Akker was turfschipper van beroep. Hij en zijn vrouw Hinke Visser woonden in eerste instantie met hun gezin op het schip, maar gingen in 1938 wonen in 2e Exloërmond, aan het Zuiderdiep nr. 34.
Fokke en Hinke kregen vier kinderen.
Na de Tweede Wereldoorlog werd het afgraven van turf gestaakt. Enerzijds was de meeste turf toen wel afgegraven, anderzijds was turf als brandstof overbodig geworden door de komst van andere brandstoffen. Het werd toen een probleem de vele veenarbeiders nieuw werk te verschaffen. Omdat ook de werkgelegenheid in de landbouw langzaam terugliep, was dat geen gemakkelijke opgave. Gebrek aan werkgelegenheid is ook nu nog een probleem in de veenkoloniën.
 |
| Levensader in Veenkoloniën (bron: Nieuwsblad van het Noorden oktober 1953) |
GENERATIE VII
Halbe Akker (geboren 1930)
Halbe Akker werd geboren op 26 januari 1930 te Nieuw-Weerdinge/Emmen. Hij was seinhuiswachter van beroep.
Hij trouwde en kreeg drie kinderen.
Halbe is overleden op 28 september 2009 te Harderwijk.
Halbe Akker (geboren 1930)
Halbe Akker werd geboren op 26 januari 1930 te Nieuw-Weerdinge/Emmen. Hij was seinhuiswachter van beroep.
Hij trouwde en kreeg drie kinderen.
Halbe is overleden op 28 september 2009 te Harderwijk.
update: 18 februari 2025
