Posts

Een wereld van verschil

Afbeelding
Gisteravond was ik in het Dordtse theater en werd ik geboeid door de mooie en ook ontroerende jeugdherinneringen van Diederik van Vleuten, geboren in Den Haag. Hij nam zijn gehoor mee naar zijn jeugd in de jaren 60: eerste mens op de maan, Vietnamoorlog, een TV in de huiskamer, zomervakantie in de Dordogne, vrije liefde... Ook een citaat waarin vroeger opgeroepen werd massaal op Willem Drees te stemmen. Vanmorgen valt mijn oog op een Facebookbericht van de community Dorpen Midden Betuwe. Een fragment van een oud krantenartikel over Randwijk, het dorp van mijn jeugd. Op de basisschool aldaar is een leerling in 1971 van school gestuurd omdat zijn haar te lang is. Ik herinner me het nog goed: het haalde Randwijk uit zijn winterslaap. Onze zomers brachten wij plattekindskinderen door in het zwembad, gemaakt van strobalen en landbouwplastic, op een gierput achter onze boerderij. Boer Koekoek was onze politieke redder. De eerste TV kwam in ons huis eind jaren 70. Het draagbare ...
Lees verder »

Handjeklap

Afbeelding
Gisteren bezocht ik het congres HRM in de zorg in Den Bosch. Verschillende zorgorganisaties presenteerden daar hun nieuwe manier van werken als het gaat over het werven én behouden van hun collega´s in de gezondheidszorg. We stonden stil bij uitdagingen waarmee de gezondheidszorg te maken heeft, nu en in de toekomst.  Het congres was in het congrescentrum 1931, een bijzonder ontwerp, en mijn collega vroeg zich af welke functie dit gebouw vroeger had. Misschien waren het wel de hallen van de veemarkt opperde ik. We hadden het kunnen zien: op verschillende plaatsen herinnerden grote zwart-witfoto's aan, inderdaad: de veemarkt.  Het is vandaag 114 jaar geleden dat mijn vader het levenslicht zag. Geboren in 1909, overleden in 1997. Hij was boer, maar was het liefst veehandelaar geworden. Pa was al op leeftijd, toen een jonge boer uit Randwijk hem regelmatig op woensdagmorgen ophaalde om samen naar de veemarkt in Den Bosch te vertrekken. Je kon mijn vader niet gelukkiger maken. Een...
Lees verder »

Olifanten en elastieken

Afbeelding
Rond de jaren vijftig-zestig van de vorige eeuw schijnen katholiek en protestant Randwijk flink met elkaar in de clinch te hebben gelegen over een wijkgebouw. De gemoederen liepen op en er werden uitspraken gedaan die deden denken aan eeuwen daarvoor.  De inwoners van Randwijk bezochten de Nederlands Hervormde kerk in de Kerkstraat, ze gingen naar een kleine Gereformeerde kerk in de Erfstraat of naar de Rooms-Katholieke kerk in Indoornik. In de Kerkstraat stond ook de School met den Bijbel met meester Koster aan het roer en in Indoornik stond de Piusschool waar meester Panis de scepter zwaaide. Ik was leerling van de School met den Bijbel van 1970 tot en met 1977.  De dagen voor Koninginnedag, die dag werd gezamenlijk gevierd, waarschuwde meester Koster ons om niet met de katholieken deze dag te vieren. Het zou een meer dan ernstige zonde zijn, die op lange termijn niet ongestraft zou blijven. Toch iets om over na te denken. De protestantse kinderen van het dorp trotseerden ec...
Lees verder »

Coba met de korte beentjes en nog vele anderen

Afbeelding
Een oud-Randwijkse sprak laatst met een andere oud-Randwijkse. Een van hen las op een Facebook-pagina over Opheusdense bij-namen.  Wat iemands burger-achternaam was, dat wist vroeger niemand in de dorpen.  Maar als je naar de Preuten moest, dan wist iedereen waar je aan de Bredeweg in Randwijk moest aankloppen (zie ook blog “Kees van Geurt van Karel” uit 2014). Enthousiast somden de dames op welke bijnamen zij zich herinnerden.  Met behulp van familieleden en (zie updates maart 2021) Randwijkers of oud-Randwijkers is een hele lijst met bijnamen en bijbehorende personen of families verzameld.  Weet jij nog welke oud-Randwijkers hiermee worden bedoeld? Adje Patat,  Anna van Bet.  Baantje Poep,  Benenbreker, Blekken Dominee, Bommel, Burgemeester,  Coba met de korte beentjes,  Daat Soep,  De Beer, De Kamerheer, De Sik, De Wolf, Driek de Kieviet, Driekus Braai, Drik Sok, Dubbeltjeszoeker, Engeltje,  Erwtensoepje,  Foemel,  Getj...
Lees verder »

Failliet

Afbeelding
Op het moment dat ik als kind een pyjama voor mijn verjaardag kreeg en we één schepje suiker mochten gebruiken voor twee kopjes koffie, dan wist ik dat voor dat jaar de bodem van onze schatkist in zicht was.  En de bank wilde ook zijn jaarlijkse centjes. Zorgen voor mijn ouders, slapeloze nachten, waarvan de buitenwereld niet mocht weten. Na de melkveehouderij gingen mijn ouders over op het houden van fokvarkens en later weer lag het accent op mestvarkens. Er werd gekozen voor de beste mogelijkheden die pasten bij de situatie van dat moment.  Vandaag lees ik in Dagblad De Tijd van 14 januari 1933 dat het boerenbedrijf van mijn opa: Aalbert van Deelen sr., wonende in het buurtschap Emmikhuizen in Renswoude, op 11 januari 1933 failliet is verklaard. Een gezin met zes thuiswonende kinderen staat op straat en vindt een jaar lang onderdak bij het gezin van een van de getrouwde kinderen in Driebergen-Rijssenburg. Daarna pakt hij een nieuwe kans en begint een nieuw bedrijf in Ran...
Lees verder »

Dit is mijn uitspraak … Teuntgen Peters contra Jan Henricksz te Randwijck …

Afbeelding
Teuntje Peters, is een arme eenvoudige dienstmaagd uit Randwijk. Haar vader is schoenlapper.  Op een dag ontmoet zij Jan Hendriks, een jongeman uit Ede.  Jan werkt voor zijn ouders. Zij bezitten een aardige boerderij in Randwijk. Als hij trouwt, dan is het fijn als zijn vrouw ook wat geld meebrengt. Zo kan hij zich langzamerhand wat omhoog boeren. Jan kan later het bedrijf overnemen. Maar de verleiding is groot en Jan legt het aan met Teuntje of Teuntje legt het aan met Jan: wie zal het zeggen? Jan spreekt vleiende woorden en doet mooie beloften. Van het een komt het ander en Teuntje ontdekt dat zij in verwachting is. Er moet getrouwd worden, denkt Teuntje. Een prachtige toekomst ligt in het verschiet, denkt Teuntje. Dat zullen we nog wel zien, denkt Jan. Het komt tot een civiel proces bij het Hof van Gelre. Op 30 oktober 1641 is de zitting, gevolgd door de uitspraak. Teuntje verschijnt met haar broer Peter. Teuntje eist een huwelijk. Zij voert aan dat het delen van het b...
Lees verder »

Ha fijn ha fijn ...

Afbeelding
een borrel van Floryn. Deze week was ik in het Jenevermuseum in Schiedam. Bij binnenkomst liep ik direct aan tegen de groene fles van de jenever van Floryn. Die fles bracht mij terug naar mijn vroege jeugd.  Een buurman kwam regelmatig een borrel bij ons halen. Hij was hartpatiënt en de dokter had hem “verboden” nog te drinken. In het café zag je hem daarom niet meer, maar bij ons (en wie weet bij nog veel andere dorpsbewoners) kon hij nog wel een jonge krijgen. Wij als kinderen kregen dan van hem een gulden als dank. Fijn voor onze spaarpot. De fles jonge jenever stond op de trap in een van onze kelders. Als klein kind moest ik twee keer per dag in diezelfde kelder het brood halen. Op de terugweg liep ik langs de voorraad sterke drank die op de traptreden stond uitgestald: cognac, schilletje en jonge jenever. En net als onze buurman lustte ik wel een slokje. Jonge jenever kon mij niet bekoren, maar schilletje smaakte me overheerlijk. Toch kwam ook zonder mijn bijdrage het...
Lees verder »