03 november 2015

In onecht geteeld


Op 15 mei 1722 zijn zij getrouwd: Grietje uit Kootwijk en Peter uit het Ederveen. Peter heeft 
een plaggehutje gebouwd en daarin vinden ze een plek om te wonen. Het is op woest land: de Heerenveensche Buurt in de omgeving van de Slaperdijk. Peter en Grietje hebben een paar schapen lopen op een stukje heide. Ook probeert Peter wat bij te verdienen door in de buurt voor anderen turf te steken.

Ruim een jaar na hun trouwen krijgen zij hun knechtje: zoon Jan wordt geboren. In de zachte, maar beetje druilige, winter van 1726 ziet hun eerste meidje het levenslicht: dochter Antonia.

Hun schamele geluk wordt wreed verstoord als Peter op een dag niet thuis komt. Peter is die dag in alle vroegte het moerassige gebied ingetrokken om turf te steken. Dagen gaan voorbij, maanden gaan voorbij en ook jaren later wordt Peter niet gevonden. Er wordt aangenomen dat Peter in het moeras verdronken is.

Grietje is een dappere vrouw en probeert, ondanks alle moeiten, de hongerige monden van Jantje en Naatje te voeden. Gelukkig kan ze af en toe rekenen op de hulp van een boer uit de omgeving.

En zo krijgt Grietje jaren later opnieuw kinderen. In 1733 wordt Barberdina geboren en in 1737 volgt Lijsbet. Ook deze kinderen worden door Grietje ten doop gebracht.

Dominee Samuƫl Barovius maakt in het doopboek van Renswoude een aantekening van de situatie:

gedoopt op 27 januari 1737:
Lijsbet, dogter van Grietjen Evertze, weduwe van Peter Janszen (F)
aan de Slaperdijk onder 't Heereveen.
NB. in onegt geteelt, zijnde haar derde.
F./Nb. daar is nog geen zeker bewijs, dat haar man dood is.

Dit verhaal zou hun verhaal kunnen zijn.